adviezen |  wetgeving |  opvallende nesten

Nesten - Nesten en wetgeving, de beschermde status

Ieder broedseizoen is er op enkele plekken sprake van verwijdering of verstoring van bewoonde ooievaarsnesten, soms zelfs wanneer er al ooievaars op het nest aanwezig zijn. In een aantal gevallen is hiervoor contact geweest met ambtenaren van het Ministerie van Economische Zaken en de Algemene Inspectie Dienst (AID). Tijdens deze contacten is er veel duidelijk geworden over de beschermde status van een bewoond ooievaarsnest. Hieronder kunt u daar meer over lezen.
Kijk ook bij: Vogels & De Wet (Vogelbescherming Nederland).

 

Beschermde vogel

De ooievaar is een beschermde vogel, wat betekent dat hij niet verstoord en verjaagd mag worden en dat men geen eieren, levende of dode ooievaars in bezit mag hebben of vervoeren. Ook 'gesjoemel' met eieren of jongen van een vrijvliegende ooievaar, die is gepaard met een niet-vliegende ooievaar, bijvoorbeeld uit een collectie van een dierenpark, is niet toegestaan.

 

Beschermd nest

Een bewoond ooievaarsnest wordt door de Flora- en Faunawet beschermd. Het maakt hierbij niet uit of dit een door mensen geplaatst of een door ooievaars zelf gebouwd nest is. Het zal voor zich spreken, dat dit zeker geldt in het broedseizoen, de periode waarin ooievaars een nest bewonen. Hierbij kan het zowel om een paar, al dan niet broedend, als om een solitaire vogel gaan. In Nederland ligt die periode ongeveer vanaf begin maart tot half september. Kortom: vanaf het moment van aankomst tot aan het moment van vertrek. Binnen deze periode mag er niets 'zomaar' aan of bij het nest gebeuren wat verstoring tot gevolg kan hebben. Hierbij kan worden gedacht aan:
•klimmen bij het nest om eieren of jongen te bekijken (ringers hebben voor het ringen een vergunning);
•verwijdering van een bewoond nest of een nest in aanbouw;
•het de vogels onmogelijk te maken hun nest bij terugkeer van de trek te bereiken;
•verplaatsing van een nest;
•reparatie en onderhoud aan de constructie waarop het nest staat, bijvoorbeeld vernieuwing van een dak.

 

Onderhoud

Uiteraard is er voor regulier onderhoud aan het nest zelf geen vergunning nodig. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het vervangen van kapotte of verrotte onderdelen. Voer dit onderhoud dan wel uit op momenten dat er voor de ooievaars geen verstoring optreedt, dus buiten de broedtijd.

Onderhoud op grote hoogte. STORK-ringer Leo Daanen draait er zijn hand niet voor om.
Gennep, Limburg

Ook buiten de broedtijd

Maar ook buiten het broedseizoen, dus in de winter, geldt een deel van deze regels. Wanneer het nest nog als slaapplaats door overwinterende ooievaars wordt gebruikt, mag er volgens de wet niets aan het nest worden gedaan. Zelfs dan zijn werkzaamheden, bijvoorbeeld vernieuwing van een dak, waarbij een ooievaarsnest tijdelijk gelicht moet worden, zonder ontheffing niet toegestaan. Alle nesten zijn beschermd. Zelfs wanneer de ooievaars, na bewoning, in de nazomer zijn vertrokken is het nest niet vogelvrij. Omdat een ooievaarsnest meerdere jaren achter elkaar wordt gebruikt, heeft het een extra beschermde status, zodat het ook in de periode waarin de ooievaars in hun overwinteringsgebieden zijn, beschermd is. Dit betekent dat ook in de wintermaanden een nest niet zomaar verwijderd of verplaatst mag worden.

Alle nesten zijn beschermd

Ministerie van Economische Zaken

Wanneer men iets aan een nest wil doen wat verder reikt dat regulier onderhoud, zoals tijdelijke of permanente verplaatsing of verwijdering, dan moet er altijd bij het Ministerie van Economische Zaken, voorheen EL&I, een ontheffing aangevraagd worden. Op het aanvraagformulier moet worden aangegeven waarom het nest problemen oplevert. Vervolgens wordt er al dan niet een ontheffing verleend, soms met de plicht een nieuwe nestgelegenheid terug te plaatsen. De verstrekte ontheffingen of afgewezen aanvragen zijn terug te vinden op de site van het Ministerie van Economische Zaken, zodat bij constatering dat een bewoond nest is verdwenen altijd kan worden gecontroleerd of dit legaal is gebeurd. Wanneer een bewoond nest is verdwenen en er niets op de site is terug te vinden, kan iedereen hier melding van maken bij de AID.

Kijk ook bij: Vogels & De Wet (Vogelbescherming Nederland)